Alles of niets

De langverwachte dag van 7 september is voorbij, zonder geweld en zonder dat er echt aandacht werd besteed aan de ware zin van de datum, met name de herdenking van de onafhankelijkheid, de nationale feestdag van Brazilië. Alle aandacht ging immers naar president Bolsonaro, en naar zijn volgelingen die in grote getale hun steun kwamen betuigen in minstens 16 grote steden, gehuld in de groen-gele kleuren van de Braziliaanse vlag.

Over de getallen bestaan meningsverschillen (zoals altijd), maar baserend op de cijfers van de militaire politie ging het in Brasília om 105.000 manifestanten, niet echt waar de kapitein op hoopte. Volgens dezelfde bronnen kwamen er op de Avenida Paulista (São Paulo) 125.000 mensen opdagen, dit terwijl Bolsonaro hoopte op een miljoen of meer. In de andere steden ging het om veel minder betogers en het is dus redelijk om te stellen dat hij niet in de naam van het volk spreekt, zoals hij wil laten uitschijnen, maar wel voor de harde kern bij de Brazilianen die akkoord gaan met zijn visie. Recente peilingen zijn hier duidelijk over: ongeveer 25% van de ondervraagden zou voor Bolsonaro stemmen, mochten er nu verkiezingen zijn. Waarschijnlijk zou hij het zelfs moeten afleggen in de eerste kiesronde tegen zijn grote rivaal, ex-president Lula.

De toespraak in Brasília was al niet goed, een provocatie aan het adres van de machten, inclusief zijn eigen uitvoerende macht omdat zijn houding problemen oplevert voor de regering die alsmaar slechter beoordeeld wordt. In São Paulo overtrof hij zichzelf:

“Ofwel bindt hij (Alexandre de Moraes) in, ofwel stapt hij op. We kunnen niet toestaan dat één persoon, één man onze vrijheid vertroebelt. Zeg tegen deze minister dat hij nog tijd heeft om in te binden, om zijn onderzoeken te staken. Ga weg Alexandre de Moraes. Hou ermee op om een schurk te zijn. Stop met het onderdrukken van het Braziliaanse volk, stop met het censureren van het volk. Meer: we moeten wel degelijk eisen dat alle politieke gevangenen worden vrijgelaten! Alexandre de Moraes, deze president gehoorzaamt niet meer. Het geduld van onze bevolking is op”.

Niet alleen herhaalde hij zijn agressies, eerder uitgesproken in Brasília, maar ging verder dan dat, beledigde minister Alexandre de Moraes (die hij uitschold als ‘canalha’), riep zijn volgelingen op tot een duik in een gevaarlijk avontuur, beschuldigde minister Luís Roberto Barroso (TSE) van fraude bij de komende verkiezingen, zei heel duidelijk dat hij niet meer zal gehoorzamen aan gerechtelijke oordelen en dat hij het resultaat van de verkiezingen niet zal erkennen mocht hij verliezen.

Volgens juristen stapte Bolsonaro gewoon over de strafwetten heen en beging hij heel duidelijk een misdaad tegen zijn verantwoordelijkheid.

Meteen na zijn toespraak verschenen de eerste berichten over het opstarten van een impeachment proces. Er liggen 130 van dergelijke verzoeken in de lade van Kamervoorzitter Arthur Lira die daar tot nog toe, als geallieerde van de president, niet op inging. De roep om afzetting weerklinkt plots bij diverse partijen.

Bolsonaro werd niet sterker, maar zwakker. De manifestaties verliepen vredig. De bevolking zwaaide niet met wapens en wil niet eens oorlog, maar wel werk, een verlaging van de inflatie, gezondheid, goedkopere gas-, benzine- en stroomrekeningen.

De reacties bij de wetgevende en gerechtelijke machten liegen er niet om. Tot nog toe werd hij voorzichtig aangepakt, als het ware met fluwelen handschoenen. Een stevigere aanpak is niet uitgesloten vanaf nu, zelfs waarschijnlijk.

Tijdens zijn toespraak in Brasília kondigde hij een vergadering aan van de ‘Conselha da República’ (raad van de republiek), samengesteld uit ministers, parlementairen en voorzitters van Kamer & Senaat. Blijkbaar was niemand daar van op de hoogte en tot nog toe werd die samenkomst ook (nog) niet bevestigd, door niemand.

De wet omtrent de organisatie en werking van die raad, bepaald als een “superieur orgaan van raadgeving aan de president” werd in 1990 ondertekend door de toenmalige president Fernando Collor.

Het STF, waarover Bolsonaro repte, heeft geen vertegenwoordiger in die raad, samengesteld uit:

– De vicepresident – De voorzitters van Kamer & Senaat – De minister van Justitie – Zes burgers – 2 gekozen door de president, 2 door de Kamer en 2 door de Senaat

Een samenkomst van de raad gebeurt op bevel van de president. Dat gebeurde in 2018 toen het ging over een federale tussenkomst in Rio de Janeiro.

De grondwet bepaalt dat de president, luisterend naar deze raad, en de raad voor nationale verdediging, de “staat van verdediging mag afkondigen om de publieke orde of de sociale vrede te verzekeren, op beperkte en welbepaalde locaties, indien bedreigd door een ernstig gebrek aan stabiliteit, ofwel door een natuurramp van grote afmetingen”.

De akte over de staat van verdediging moet binnen de 24h naar het parlement gestuurd worden, en goedgekeurd met een absolute meerderheid.

De staat van beleg hangt af van de toelating door de parlementairen en wordt gevraagd in geval van:

– Ernstige commotie op nationaal vlak of na de vaststelling van feiten die bewijzen dat de staat van verdediging geen oplossing bood; – Een oorlogsverklaring of een antwoord op gewapende agressies vanuit het buitenland.

Reacties

De Braziliaanse kranten melden vandaag dat het neveneffect van de gebeurtenissen en uitspraken van Bolsonaro niet op zich laat wachten, met onder meer een toenadering tussen vicepresident Hamilton Mourão en Kamervoorzitter Arthur Lira. Deze laatste is een geallieerde van Bolsonaro, lid van een centrumpartij (Progressistas), heeft zijn positie te danken aan de president en staat nu met zijn rug tegen de muur. Volgens de krant Estadão mikt hij op een ongeldigheidsverklaring van de verkiezing van het duo Bolsonaro-Mourão door het kiestribunaal TSE waardoor hij zijn handen zou kunnen wassen in de onschuld.

Senaatsvoorzitter Rodrigo Pacheco cancelde alle sessies van de week in de Senaat.

STF-voorzitter Luiz Fux zal zich vandaag uitspreken over de situatie, aan het begin van de zitting van het hooggerechtshof STF.

De Folha de São Paulo meldt dat de bedreigingen van Bolsonaro reacties zullen opwekken in het parlement en spreekt over de teruggave van de MP (Medida Provisória – voorlopige maatregel) die de “Marco Civil” van het internet wijzigt (de wettelijke regels omtrent het gebruik van het internet). Die regels werden wettelijk bepaald in 2014. Door de wijziging moeten providers als Facebook, Twitter, Instagram, YouTube en andere sociale media, bepaalde protocols volgen vooraleer ze de inhoud van een publicatie, een profiel en een account mogen verwijderen. De MP werd vorige week ondertekend door de president.

Bolsonaro maakte gisteren een keuze tussen alles of niets.

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Bronnen: Estadão – Folha de São Paulo

Foto's: Marcos Corrêa - Isac Nóbrega/PR - Fotos Públicas - Elineudo Meira/ @fotografia.75

#HamiltonMourão #SãoPaulo #YouTube #AlexandredeMoraes #LuizFux #Twitter #JairBolsonaro #Brasília #Facebook #LuísRobertoBarroso #Instagram #Estadão #FolhadeSãoPaulo #Lula #ArthurLira #BRNieuws #AvenidaPaulista #FernandoCollor